Umrzeć z miłości. Dziś wspominamy św. Walentego, patrona zakochanych i nie tylko

Serduszka i kwiaty, maskotki i kartki z wyznaniem miłości. Aura komercji narosła wokół obchodów walentynek. Co ma z tym wspólnego Św. Walenty?

Żył w III wieku, był biskupem Terni w Umbrii. Wiadomości o nim są dość skąpe i niejednoznaczne.

Droga do męczeństwa

W czasie prześladowań rzymskich za Klaudiusza II Gota, wraz ze św. Mariuszem i krewnymi, asystował męczennikom w czasie ich procesów i egzekucji. Wkrótce sam został pojmany i doprowadzony do prefekta Rzymu, który przeprowadził rutynowy proces polegający na wymuszaniu odstępstwa od Chrystusa. W tym celu kazał użyć kijów. Ponieważ nie przyniosło to oczekiwanego skutku, kazał ściąć Walentego. Stało się to 14 lutego 269 roku.

Pochowano go w Rzymie przy via Flaminia. Mimo braku bliższych wiadomości o nim, przekonanie o świętości i kult jego osoby zaczął się szybko rozwijać. Jego grób już w IV w. otoczony był szczególną czcią. Nad grobem papież Juliusz I wystawił bazylikę pod wezwaniem św. Walentego. Odnowił ją później papież Teodor I. Świątynia wraz z grobem św. Walentego stała się autentycznym sanktuarium i jednym z pierwszych miejsc pielgrzymkowych. W średniowieczu kult Walentego objął całą niemal Europę.

Wierny w miłości

Z czym natomiast wiąże się zwyczaj obchodzenia walentynek? Nie tyle ze św. Walentym, ile z celebracją antycznego święta. A także ze zwyczajem, że w dniu św. Walentego los “przeznaczał dla siebie” pary młodych ludzi. Po wzajemnej wymianie darów pozostawali  przez rok narzeczonymi, a następnie zawierali małżeństwo. Jedna z legend głosi, że św. Walenty miał zwyczaj ofiarowywać kwiat ze swego ogrodu w Terni młodym ludziom, którzy go odwiedzali. Przynosiło to ponoć szczęście w małżeństwie. Chcąc wyjść naprzeciw licznym prośbom o udzielenie ślubu, biskup wyznaczył jeden dzień w roku, w którym zbiorowo błogosławił sakrament małżeństwa. Dzień ten obchodzony jest teraz jako “walentynki”.

Zakochani modlą się za jego wstawiennictwem:

Święty Walenty, opiekunie tych, którzy się kochają, Ty, który z narażeniem życia urzeczywistniłeś i głosiłeś ewangeliczne przesłanie pokoju, Ty, który – dzięki męczeństwu przyjętemu z miłości – zwyciężyłeś wszystkie siły obojętności, nienawiści i śmierci, wysłuchaj naszą modlitwę.

W obliczu rozdarć i podziałów w świecie daj nam zawsze kochać miłością pozbawioną egoizmu, abyśmy byli pośród ludzi wiernymi świadkami miłości Boga. Niech ożywiają nas miłość i zaufanie, które pozwolą nam przezwyciężać życiowe przeszkody.

Prosimy Cię, wstawiaj się za nami do Boga, który jest źródłem wszelkiej miłości i wszelkiego piękna, i który żyje i króluje na wieki wieków. Amen.

Św. Walenty jest również patronem miasta Bieruń Stary. W wigilię wspomnienia świętego, abp Adrian Galbas przewodniczył mszy św. w sanktuarium jemu poświęconym. 

W homilii zwrócił uwagę na przesłanie życia św. Walentego.

Walenty umarł z powodu miłości. A dokładniej z powodu wierności miłości. Wiele z tego, co wiemy o jego historii brzmi bardzo romantycznie, wzruszająco i pięknie. Nic dziwnego, że kult Świętego jest tak dziś popularny ‒ mówił.

Patron Dnia.
Św. Walenty ,męczennik za wiarę. Opiekun zakochanych jak również epileptyków.
Szczęść Boże.🙏🙏🙏 pic.twitter.com/FGkKMsGNMN

— Kazimierz (@Kazimie03947242) February 14, 2023

Hierarcha przestrzegał także przed nadmierną komercjalizacją święta, zachęcając do pogłębienia jego wymiaru duchowego.

Niech sobie będą kartki i serduszka, wierszyki i liściki. Niech będą dziś i jutro niespodzianki i wianki, kolacje i atrakcje. Przecież to jest miłe, ważne i potrzebne. (…). Dla nas, chrześcijan, ludzi wiary, ten dzień jest także okazją do rachunku sumienia z zakochania i do modlitwy o zakochanie. O trwanie w zakochaniu”‒ podkreślał abp Galbas.

„Silny” patron

Od Średniowiecza Walenty, którego łacińskie imię znaczy “silny” i “zdrowy”, był czczony jako patron chorych na padaczkę, w tamtych czasach zwaną “chorobą świętego Walentego”, ale również orędownikiem cierpiących na inne choroby psychiczne. To zatem ważny patron w czasach, w których obserwujemy m.in. plagę depresji. Według ostatnich danych na depresję zapada 350 mln ludzi na świecie, w Polsce choruje ponad 1, 5 mln ludzi. Do 2030 roku depresja będzie najczęstszą chorobą na świecie.

14.02. św. Walenty https://t.co/9dr5eHxLId

— Mariusz Rosik (@mariusz_rosik) February 12, 2023

Św. Walenty jest ponadto patronem pokoju oraz pszczelarzy. W Polsce przed jego relikwiami można modlić się m.in. w bazylice św. Floriana w Krakowie, w kościele farnym pw. Wniebowzięcia NMP w Chełmnie, w poznańskiej farze, w parafia pw. Nawrócenia św. Pawła i Sanktuarium św. Antoniego w Lublinie, w kościele Wniebowzięcia NMP w Rudach Wielkich na Górnym Śląsku oraz na Jasnej Górze w jednej z kaplic bocznych jasnogórskiej bazyliki – Kaplicy Świętych Relikwii.

MZ/opoka.org, niedziela.pl, brewiarz.pl, katedra.kalisz.pl

14 lutego: Liturgiczne wspomnienie świętych Cyryla i Metodego – apostołów Słowian