Anna Murawska o “Orszaku Dziejów”: Możemy być dumni z naszych przodków

Już jutro Krakowskim Przedmieściem przejdzie po raz trzeci wspaniały, barwny Orszak Dziejów… Ta inicjatywa ma jednak dłuższą historię.

10 lat temu założyłam teatr amatorski w szkole stowarzyszenia Sternik. Ten teatr podjął się w 2016 r. wyzwania, aby przedstawić najważniejsze wydarzenia z historii Polski. Zagraliśmy spektakl z udziałem 200 osób, w tym 70 aktorów wcieliło się w role postaci historycznych. Ponadto były tańce ludowe oraz sceny naszych zwycięskich bitew. A ponieważ spektakl okazał się wielkim sukcesem, pomyśleliśmy, że może trzeba zrobić coś więcej.

Beatyfikacja Prymasa Wyszyńskiego okazała się dobrą sposobnością do kontynuowania inicjatywy…

Tak, wtedy, w podobnej konwencji przygotowaliśmy spektakl pt. „Wolni jak orły”. A poza spektaklem – wyruszył pierwszy Orszak Dziejów. Skupiamy się na postaciach historycznych. Idą w nim polscy królowie, rycerze, święci i błogosławieni, ludzie nauki, kultury i sztuki. Nasi wielcy. O niektórych wiemy bardzo wiele, jak np. o Marii Curie-Skłodowskiej czy Mikołaju Koperniku. Ale są też postacie mniej znane, jak Helena Jurgielewiczowa, pierwsza polska weterynarz, czy Henryk Arctowski, kierownik pierwszej wyprawy polarnej na świecie. Chcemy dać taką okazję, aby zwłaszcza najmłodsi uczestnicy mogli się z nimi spotkać osobiście. Podejść do Jana III Sobieskiego, porozmawiać z nim, dowiedzieć się, że jest zwycięzcą spod Wiednia (w tym roku przypada 340 rocznica odsieczy wiedeńskiej), dostać od niego elegancką wizytówkę z krótką informacją. W tym roku te wizytówki będą również w języku angielskim, tak aby również obcokrajowcy mogli dowiedzieć się o zasługach naszych wielkich.

To bardzo szczególna lekcja historii. Ale czy tylko dla młodego pokolenia?

Jest to także okazja dla rodziców, aby opowiedzieli swoim dzieciom o tych bohaterach. A szczególnie dla wszystkich, którzy biorą w wydarzeniu czynny udział, którzy przebierają się za te postaci. Rodzice ze szkół warszawskich przebierają się w kostiumy historyczne bohaterów, a ich dzieci przed nimi niosą tabliczkę z informacją, co to za postać. To jest szczególna przygoda rodzinna. Bo trzeba się przygotować, dowiedzieć się więcej o tej postaci. To jest także wielkie spotkanie z historią przez dzieje.

W tym roku głównymi bohaterami Orszaku jest rodzina Ulmów, której beatyfikacja odbędzie się nazajutrz. „Rodzinna fotografia” to spektakl, który będzie towarzyszył orszakowi. Tytuł przedstawienia nie jest przypadkowy…

Po pierwsze chcemy pokazać rodzinę Ulmów, a po drugie chcemy podkreślić to, że Józef Ulma był pasjonatem fotografii i tak naprawdę dzięki tej jego pasji dziś możemy poznać członków jego rodziny. Ta rodzina zalicza się do naszych bohaterów narodowych, reprezentuje wszystkie rodziny, które zginęły w Polsce w czasie II wojny światowej, szczególnie za ukrywanie Żydów. A beatyfikacja jest wyjątkowym wydarzeniem dla Kościoła i Ojczyzny i dla naszych rodzin. Po raz pierwszy beatyfikowana będzie cała rodzina.

Jaki obraz Ulmów przedstawicie uczestnikom wydarzenia?

Będziemy mówić o tym, że Wiktoria spodziewa się narodzin siódmego dziecka, że jest to dla nich największy skarb, że cieszą się nim. Będzie to spektakl o radosnym życiu rodziny z Podkarpacia, która wiodła szczęśliwe życie mimo tak trudnych czasów. Że była to normalna, zgodna, chętna do pomocy rodzina. Skupiamy się głównie na życiu pięknej wielodzietnej rodziny.

Nie zabraknie także atrakcji dla najmłodszych. Co Fundacja przygotowała w tym roku?

Przede wszystkim konkursy, w których mogą wziąć udział całe rodziny. Najprostsza gra dla najmłodszych to zbieranie naklejek, np. z epoki Piastów, Jagiellonów – po uzbieraniu kompletu będzie można dostać upominek i wziąć udział w losowaniu nagród głównych. Dla starszych dzieci będzie możliwość poznania pasji Józefa Ulmy, który był m.in. pszczelarzem, hodowcą jedwabników, fotografem, założycielem elektrowni wiatrowej, skonstruował radioodbiornik, maszynę introligatorską, miał w domu 300 książek… Na Placu Zamkowym pojawią się stoiska prezentujące pasje Józefa Ulmy, będzie można np. dowiedzieć się, na czym polega hodowla jedwabników. Każdym kącikiem opiekuje się jedna rodzina. Przewidzieliśmy także grę historyczną dla rodzin na podstawie plansz rozstawionych na Krakowskim Przedmieściu. A na przedzie orszaku będą szły prawdziwe orły. To także kolejna atrakcja dla dzieci – będą mogły zobaczyć, że ten orzeł, który jest w godle Polski, ma konkretną wielkość, konkretną rozpiętość skrzydeł, etc.

Jak wiele osób zaangażowało się w tę inicjatywę?

W tym roku w Orszaku spotkamy 112 postaci historycznych – za każdą z nich kryje się jedna z rodzin. Są także ludzie młodzi, którzy wcielą się w postaci takie jak Inka, Alek czy Rudy.

Jest to zatem wielka impreza rodzinna i historyczna, edukacyjna i kulturalna.

Dla nas najważniejsze jest, aby pokazać, że te wyjątkowe postacie z historii Polski to byli wielcy patrioci, którzy nie wstydzili się także wiary i dawali temu wyraz również w życiu publicznym. I chcemy o tym mówić. To jest bardzo ważne w tych czasach. Powinniśmy brać z nich przykład: po pierwsze w działaniu, bo przecież każdy może zrobić coś dobrego dla innych, służąc w ten sposób Panu Bogu i Ojczyźnie. Nie mamy się czego wstydzić! Możemy być dumni z naszych przodków. I dobrze by było, żeby nasi potomkowie był dumni z nas. Chcemy też zachęcać do tego, aby pogłębiać wiedzę o tych naszych wielkich bohaterach z przeszłości.

Jakie są dalsze plany na rozwój inicjatywy?

Naszym zamysłem jest, aby orszak dziejów nie zakończył się w Warszawie. Chcemy, aby takie orszaki szły w całą Polskę. Zachęcamy instytucje, domy kultury, parafie, szkoły, inne grupy, do organizacji takiego wydarzenia.

A zatem spotykamy się już jutro, 9. września o 17.00 na Krakowskim Przedmieściu.

Wyruszamy od pomnika kardynała Wyszyńskiego przy kościele Sióstr Wizytek, ul. Krakowskie Przedmieście 34, na Plac Zamkowy. Będziemy bardzo kolorowi, będziemy przyciągać pięknymi kostiumami. To jedyna szansa, aby w jednym miejscu zobaczyć np. Elizę Orzeszkową i Mikołaja Kopernika. Będzie co oglądać, o czym się dowiadywać i wrócić do domu z pięknymi pamiątkami.

Rozmawiała Monika M. Zając

Spektakl o rodzinie Ulmów i gra dla rodzin. Orszak Dziejów 2023 już 9 września w Warszawie!