Dzień Flagi RP: “Czerwień to miłość, biel – serce czyste. Piękne są nasze barwy ojczyste”.

„Na chorągwiach swych kazał kłaść orła białego za herb…” – pisał kronikarz o legendarnym królu Lechu. Dziś obchodzimy jedno z najmłodszych świąt państwowych ustanowione w 2004 r. – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Co wiemy o naszej Biało-Czerwonej?

Wierna towarzyszka świąt patriotycznych, ale także wszystkich tych wydarzeń i okoliczności, w których chcemy zamanifestować naszą polską narodowość. Dostojna biało-czerwona, dumnie powiewa przypominając dzieje chwalebnych glorii, ale i męczeństwa naszej Ojczyzny.

Klejnot narodu

Flagi państwowe zaczęły powstawać pod koniec XVIII wieku. Wywodziły się od chorągwi królewskich i przejmowały ich barwy – kolor godła umieszczano na górze flagi, a kolor tła na dole. Także polska flaga wywodzi się od królewskiej chorągwi i herbu Królestwa Polskiego.

Marcin Bielski, szesnastowieczny kronikarz, opisując początki państwa polskiego, tak pisał o legendarnym Lechu: “[…] na chorągwiach swych kazał kłaść orła białego za herb, a od tego czasu to Królestwo Polskie tego klejnotu używa”.

A skąd orzeł w polskim godle? Już w 1000 roku, znak orła pojawił się na srebrnym denarze wybitym z polecenia Bolesława Chrobrego na pamiątkę jego spotkania z cesarzem Ottonem III. 

Po koronacji Przemysła II znak orła stał się godłem zjednoczonego na nowo Królestwa Polskiego. Wizerunek  zachował się na jego królewskiej pieczęci widniejącej na dokumencie z sierpnia 1295 roku. Widzimy monumentalnego orła z koroną, otoczonego łacińskim napisem “reddidit ipse Deus victricia signa Polonis” (Sam Wszechmocny przywrócił Polakom zwycięskie znaki). Orzeł w koronie stał się symbolem jedności i niezależności państwa.

Czystość i krew

Chorągiew królewska w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów złożona była z dwóch pasów czerwonych i rozdzielającego ich pasa białego. Na chorągwi umieszczano herb z dwoma godłami: Orła Bialego – symbolu Korony i Pogoni – herbu Litwy. Na tarczy znajdował się również herb rodowy aktualnie panującego monarchy.

Ważna jest także symbolika kolorów. Biel wskazuje na czystość, porządek i szlachetność. Czerwień zaś symbolizuje ogień i krew, ale też odwagę, męstwo i waleczność.

🇵🇱Już jutro #DzieńFlagi! Włączając się do akcji #mojaflaga pamiętajcie, aby zadbać o swoją Biało-Czerwoną – musi być czysta, wyprasowana i nie może dotykać ziemi! Porady dot. symboli narodowych znajdziecie tu➡️ https://t.co/HjI7kI9Vxv pic.twitter.com/1MW7gVyCSR

— Niepodległa (@niepodlegla) May 1, 2023

Biel i czerwień jako barwy narodowe pojawiły się po raz pierwszy w 1792 r. w czasie obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja. Damy wystąpiły w białych sukniach przepasanych czerwonymi szarfami, a panowie nałożyli biało-czerwone szarfy. Obradujący w czasie powstania listopadowego Sejm Królestwa Polskiego w dniu 7 lutego 1831 r. uznał biel i czerwień za barwy narodowe.

Manifestacja polskości

Biało-czerwone kokardy przypinali uczestnicy walk o niepodległość. A biało-czerwone opaski nosili żołnierze powstania styczniowego 1863 r. Pierwszą manifestacją z udziałem biało-czerwonej flagi był pochód w Warszawie w 1916 r. z okazji 125. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja.

Po odzyskaniu niepodległości Sejm Ustawodawczy w dniu 1 sierpnia 1919 r.przyjął ustawę o godłach i barwach narodowych, w której postanowiono:

„Za barwy Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się kolory biały i czerwony, w podłużnych pasach, równoległych, z których górny ˗ biały, dolny zaś ˗ czerwony”.

Zapowiedź opowieści Pani Ireny Krajewskiej ps. „Lala” o jej osobistej historii z 🇵🇱 z czasu Powstania Warszawskiego.
Obserwujcie nas – codziennie nowy fragment 📽️2 maja w Dzień Flagi przedstawimy Wam cały materiał. #Bohateron #włączhistorię #mojaflaga #Polska #dumnizpowstańców pic.twitter.com/Sk52ksTLgO

— BohaterON (@bohateron) April 29, 2023

Szanuj ją!

W czasie niemieckiej okupacji, polska flaga zniknęła z przestrzeni publicznej. Prezentowanie symboli narodowych groziło surową karą. Pomimo to Polacy wielokrotnie celebrowali zakazane święta narodowe w towarzystwie polskiej flagi. W czasie powstania warszawskiego specjalnie oznaczona biało-czerwona opaska, założona na prawe ramię, zastępowała polski mundur. 

A dzisiaj, gdy cieszymy się swobodą manifestowania polskości i polskiej flagi, pamiętajmy o należnym jej szacunku. Dlatego wywieszając flagę zadbajmy, aby była czysta, chrońmy przez poszarpaniem przez wiatr czy zmoczeniem przez deszcz. I bądźmy wierni wartościom, o których przypomina.

MZ/muzhp.pl

Abp Jędraszewski: „Patriotyzm zaczyna się od miłości małżeńskiej, rodzinnej”