Chile: Projekt legalizacji eutanazji zatwierdzony jednogłośnie

Inicjatywa zalegalizowania „śmierci na życzenie” w Chile została przyjęta przez Izbę Poselską. Za jej zatwierdzeniem głosowało jednogłośnie 141 posłów. Teraz będzie omawiana przez Senat.

Ustawa mówi o „medycznej pomocy w umieraniu” w przypadku osób, które cierpią na choroby „nieuleczalne, nieodwracalne i postępujące”. Dotyczy to pacjentów, którzy nie reagują na zabiegi lecznicze oraz którzy mają „ograniczone rokowania życiowe”, podaje chilijski dziennik La Tercera.

Śmierć osoby powinna nastąpić w placówce medycznej. Możliwe ma być wstrzyknięcie śmiercionośnej substancji przez lekarza lub pomoc w samodzielnym jej podaniu.

Inicjatywa została przedstawiona w Kongresie już w 2014 roku przez lewicowych parlamentarzystów. Poddawano ją dyskusji kilkakrotnie bez skutku. Po zatwierdzeniu przez Izbę Poselską w zeszłym tygodniu, projekt trafi do Senatu, gdzie odbędzie się głosowanie. Kiedy ustawa zostanie przyjęta, następnie rozpatrzy ją Kongres. Jeżeli ten projekt lewicy odniesie sukces, Chile stanie się ósmym krajem na świecie oraz drugim w Ameryce Łacińskiej z legalnym dostępem do eutanazji.

Tonem dyskusji doprowadzono nas do przekonania, że ból jest czymś niegodnym i że trzeba go uniknąć za wszelką cenę, nawet zabijając pacjenta – stwierdza prawniczka, Rosario Corvalán, członek organizacji Comunidad i Justicia.

Przebieg tzw. „godnej śmierci”

Ustawa przewiduje dostęp do eutanazji dla każdego Chilijczyka powyżej 18. roku życia oraz dla rezydentów kraju. Według projektu zaproponowanego przez przedstawicieli opozycji rządowej, prawo do decyzji o własnej śmierci będzie miał każdy, u kogo zostanie stwierdzona śmiertelna i nieuleczalna choroba, bardzo bolesna patologia lub schorzenie prowadzące do cierpienia psychicznego. Wymagany będzie również certyfikat psychiatry, stwierdzający pełnię władz psychicznych.

Zgodnie z projektem tzw. „pomoc medyczna w umieraniu” dopuszcza dwie formy realizacji „wniosku”. Eutanazja może być przeprowadzona przez pracownika służby zdrowia pod nadzorem i na zlecenie lekarza. Druga forma jest określana jako „samobójstwo wspomagane medycznie”. Polega to na przepisaniu przez lekarza substancji tak, aby pacjent mógł samodzielnie ją aplikować, wywołując własną śmierć.

“Mam prawo decydować kiedy i jak chcę umrzeć!”

Chociaż Chile określane jest często jako jeden z najbardziej konserwatywnych krajów Ameryki Łacińskiej, eutanazja cieszy się dużym poparciem obywateli. Według sondażu przeprowadzonego na początku tego roku przez firmę Cadem, aż 72% Chilijczyków opowiada się za wprowadzeniem eutanazji w ich państwie.

Eutanazja to kliniczna lub medyczna czynność mająca na celu zabicie człowieka. „Godna śmierć” to szersze pojęcie, ponieważ uwzględnia możliwość przeżycia tego wydarzenia, jakim jest śmierć, w sposób, który będzie pełny szacunku dla godności człowieka, tak, jak preferuje dana osoba. Zwykle oznacza to uniknięcie bólu i samotności – stwierdziła Mara Muñoz, ekspert bioetyki Uniwersytetu Diego Portales w Santiago de Chile.

Znana chilijska aktywistka, Cecilia Heyder, świętowała decyzję parlamentarzystów, publikując post na Twitterze.

Ja kocham życie, chcę żyć; ale jeżeli nie mam jakości życia, chcę umrzeć z godnością. Mam prawo decydować kiedy i jak chcę umrzeć – napisała Heyder, która ma raka z przerzutami, toczeń i cierpi na chorobę krwi. W grudniu 2020 roku złożyła prośbę o dostęp do eutanazji, której jednak jej odmówiono.

Głosy sprzeciwu

Nie wszyscy jednak zgadzają się z takim myśleniem. Cały proces z bliska śledziła organizacja Comunidad i Justicia, która zrzesza chilijskich prawników i specjalistów. Ich działania mają na celu obronę i promocję Praw Człowieka w oparciu o nauczanie Kościoła.

Chociaż ustawa stanowi, że dana osoba ma prawo do opieki paliatywnej, nie jest to wymóg dostępu do eutanazji, a więc nie jest konieczne przez nie przechodzić – tłumaczy Rosario Corvalán, prawnik zespołu Comunidad i Justicia.

Jak wspomniała Corvalán w rozmowie z ACI Prensa, zapomina się też o doświadczeniach instytucji takich jak Wydział Lekarski Uniwersytetu Katolickiego w Chile. Podaje on, że opieka paliatywna „zmniejsza prośby o eutanazję o przynajmniej 50%”.

Godność ludzka wymaga określonych zachowań oraz traktowania. W przypadku chorego, godność oznacza towarzyszenie takiej osobie i próby zniwelowania bólu, ale nie zakończenie jej życia – mówiła Corvalán.

Powtarzają często, że to projekt “współczucia” względem pacjentów, jednak współczucie etymologicznie oznacza cierpieć z pacjentem, towarzyszyć mu w cierpieniu, a nie doprowadzić to tego, że ból zakończy się decyzją o śmierci – podkreśliła prawniczka.

Źródła: aciprensa.com, dw.com, milenio.com, actualidad.rt.com, cadem.cl