1 grudnia: 80. rocznica utworzenia przez Niemców obozu dla polskich dzieci

Niemiecki obóz koncentracyjny w Łodzi, który powstał z początkiem grudnia 1945 roku, był przeznaczony dla dzieci w wieku od 6 do 16 lat. Dane wskazują, że od grudnia 1942 r. do stycznia 1945 r. przez to miejsce mogło przejść blisko 5 tysięcy polskich dzieci. Dramat najmłodszych Polaków osadzonych w obozie upamiętnia pomnik w kształcie pękniętego serca. 

Okupujący Polskę Niemcy z początkiem grudnia 1942 roku utworzyli na terenie Łodzi obóz koncentracyjny dla dzieci. Miejsce to było nazywane „małym Auschwitz”.

🗓 #TegoDnia 80 lat temu – pod pretekstem „izolacji małoletnich Polaków i wychowywania ich poprzez pracę" – Niemcy stworzyli w Łodzi obóz dla polskich dzieci (Kinder-KL Litzmannstadt). Nieletnich więźniów wyniszczały: głód, choroby i ciężka praca. #NiemieckieObozy pic.twitter.com/Tu6WFuIiZ4

— Instytut Pamięci Narodowej (@ipngovpl) December 1, 2022

Niemcy wyodrębnili obóz z terenu Litzmannstadt Ghetto. Więzienie to obejmowało dzisiejsze łódzkie ulice: Bracką, Emilii Plater, Górniczą oraz Zagajnikową. Wejście na teren obozu prowadziło od ul. Przemysłowej.

W założeniu miał to być obóz dla dzieci od szóstego do szesnastego roku życia, jednak w praktyce więzione tam były nawet dwuletnie dzieci. Dzieciom, podobnie, jak w innych niemieckich obozach na terenie okupowanej Polski, nadawano numery i to one zastępowały ich nazwiska.

Do obozu trafiali nieletni z domów opieki i zakładów wychowawczych, ale maluchy i młodzież zabierano również od polskich rodzin, które odmówiły podpisania volkslisty. Do małego Auschwitz kierowano także dzieci Polaków zsyłanych do innych obozów lub więzień. Przebywała tu również młodzież, którą podejrzewano o udział w ruchu oporu.

‼️NIEMIECKI OBÓZ DLA DZIECI W ŁODZI‼️

BOLESŁAW KALITA: "Pamiętam jednego z kolegów, który dostał pomieszania zmysłów, biegał po obozie i wołał: "samolota na kolację!", jadł myszy, topił się w ustępie. Zmarł na tyfus." pic.twitter.com/aSiNE5vOEf

— Fundacja im. Janusza Kurtyki (@FundacjaKurtyki) July 10, 2021

Więźniowie obozu dziecięcego mieszkali w prymitywnych warunkach. Byli bici i maltretowani oraz zmuszani do trwającej nawet 12 godzin dziennie pracy ponad siły. Młodzi więźniowie otrzymywali głodowe racje żywnościowe: pół kromki chleba i pół litra kawy zbożowej, dzieci często nie miały butów, chodziły w przemoczonych ubraniach. 

Dziś ten niemiecki obóz koncentracyjny oraz tragiczne losy polskich dzieci podczas II wojny światowej upamiętnia wymowny pomnik martyrologii – pęknięte serce i postać zagłodzonego dziecka.  

1/4
50 lat temu, 9 maja 1971 r. odsłonięto w Łodzi Pomnik Martyrologii Dzieci – Pęknięte Serce. Pomnik, autorstwa Jadwigi Janus, jest hołdem dla ofiar niemieckiego obozu dla polskich dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej, ale i dla innych dzieci, ofiar #WWII
fot. net pic.twitter.com/Mb3F3D67AN

— Atomowa Łódź (@atomowalodz) May 8, 2021

Kiedy 19 stycznia 1945 r. zakończyła się niemiecka okupacja w Łodzi, w obozie przebywało ponad 800 małoletnich więźniów.

Niestety, znaczna część dokumentacji obozowej zaginęła, dlatego nie ma dokładnych danych, co do liczby więzionych tam dzieci. Szacuje się, że przez obóz mogło przejść nawet do pięciu tysięcy nieletnich Polaków. 

AG/dzieje.pl

Stanisława Leszczyńska – położna, która pośród okrucieństwa Auschwitz była aniołem nadziei